Wstępując do najmłodszej grupy wiekowej Związku Harcerstwa Polskiego dziecko staje się zuchem. Tak nazywa się pierwszy pion metodyczny w procesie wychowawczym ZHP.

Zrzesza on dzieci w wieku 6 – 9 lat. Czyli jest to odpowiednik nauczania wczesnoszkolnego. Zuch zaczyna swoją przygodę w gromadzie zuchowej, której przewodzi Drużynowy – wódz zuchowy, a wspierają go w tej misji podlegli jemu przyboczni.

Co robią zuchy?

Głównym zajęciem, jakie podczas zbiórek gromady maja zuchy, jest zabawa (w kogoś lub coś). Wówczas dzieci angażują się wspólnie wykonując zadania związane z tematyką zabawy. Rozwijają przy tym swoją wyobraźnię, kształtują charakter, rozwijają umiejętności jednocześnie integrując się we wspólnym działaniu. Zuchy realizują swoje zadania w małych zespołach zwanych szóstkami. Działania te w odróżnieniu od pozostałych poziomów wiekowych są realizowane w trakcie zbiórek gromady i zawsze pod okiem przygotowanego do funkcji drużynowego i jego przybocznych. Program pracy gromady powinien odpowiadać na specyficzną dla tego wieku ciekawość otaczającego świata oraz krótką koncentracją na jednym temacie. Uwzględnia on przede wszystkim potrzeby zuchów, program sprawności zespołowych i indywidualnych, zadania gwiazdek zuchowych.

Gwiazdki zuchowe

Zuchy realizują zadania w trzech kolejnych stopniach. Każdy z takich stopni nazywany jest gwiazdką zuchową, a oznacza następujące obszary rozwoju: I gwiazdka – zuch ochoczy, II gwiazdka – zuch sprawny, III gwiazdka – zuch gospodarny.

Sprawności indywidualne wspierają rozwój

Wspieraniu rozwoju zucha służy system sprawności indywidualnych. Dzięki niemu dzieci uczą się samodzielnego podejmowania działań w określonej (wybranej przez niego) dziedzinie. Podobnie jak gwiazdki zuchowe zadania związane ze sprawnościami indywidualnymi mogą być realizowane na zbiórkach, w domu i w szkole. Kadra wychowawcza gromady wspiera i motywuje zuchy w wykonywaniu zadań, a także nadzoruje ich realizację przy aktywnym wsparciu rodziców.

Sprawności zespołowe rozwijają społecznie

Oprócz sprawności indywidualnych zuchy rozwijają się społecznie poprzez zdobywanie sprawności zespołowych. Zwykle są one zdobywane w trakcie cyklu tematycznego kilku zbiórek. Sprawności te uczą współpracy w grupie rówieśniczej i umożliwiają poznanie przez zucha otaczającego świata.

Praca Gromady

Charakterystycznym elementem zbiórek jest tzw. Krąg Rady. Tu zapadają decyzje dotyczące życia gromady, rozstrzygane są wszelkie konflikty, a każde dziecko ma prawo zabrania głosu. W pracy gromady występują następujące rodzaje zbiórek: zwykłe, kominek, turniej, wycieczka. Natomiast wśród form pracy w trakcie samej zbiórki wyróżniamy: zabawę tematyczną, zwiad zuchowy, gawędę, piosenkę, pląs, zuchowe zwyczaje, obrzędy i tajemnice, majsterkę, zuchowy teatr, pożyteczne prace, gry i ćwiczenia.
Podsumowaniem śródrocznej pracy gromady jest letnia kolonia zuchowa, którą przygotowuje kadra gromady w oparciu o założoną obrzędowość.
hm. Tomasz Dudewicz

Miejsca zbiórek gromad zuchowych: